کوالیتی باشتر، داهاتوویەکی گەشاوەتر
دڵنیایی جۆری زانکۆی پۆلیتەکنیکی سلێمانی لە ساڵی 2010 دەستی پێکردووە، ئەمەش ئاماژەیە بۆ کوالیتی دەرفەتەکانی فێربوون کە لەناو زانکۆدا دابین دەکرێن کە لە ئاست ستانداردەکانی ئەو بڕوانامانەن کە لەلایەن زانکۆی پۆلیتەکنیکی سلێمانی دەبەخشرێن. دڵنیایی جۆری بریتییە لە پشکنینی کاریگەری و ئەدای کۆلێژ و دامەزراوەکان. وەک هەمیشە ڕۆڵێکی بەرچاوی هەیە لە بەردەوامبوون و باشترکردنی ئەوەی خوێندنی باڵا بەدەستی هێناوە بۆ بنیاتنانی داهاتوو. “باشترین” بەها سەرەکییەکانی ئازادی ئەکادیمی، ئۆتۆنۆمی دامەزراوەیی و بەرپرسیارێتی کۆمەڵایەتی لەخۆدەگرێت. دڵنیایی جۆری مێژوویەکی هەیە لە پشتگیریکردن و لە هەندێک کاتدا، سەرکردایەتیکردنی پابەندبوونمان بەم بەها بنەڕەتیانە. ئەمڕۆ دڵنیایی جۆری لە بەردەوامبوونی ئەم بەها سەرەکیانەدا زۆر گرنگە، چونکە خوێندنی باڵا ڕووبەڕووی ئاستەنگەکانی گۆڕانکاری و داهێنان دەبێتەوە. دڵنیایی جۆری هەمیشە گرنگی خۆی هەیە بۆ نموونە لەو کاتانەدا کە ئێمە شێوازی نوێی فێرکردن و فێربوون دەگرینەبەر، جۆرە نوێیەکانی دامەزراوە پەرەپێدەدەین، دابینکەرانی نوێی خوێندن بەشدار دەکەین، و بەردەوامین لە پابەندبوونمان بە فراوانکردنی دەستڕاگەیشتن و یەکسانی لە خوێندنی باڵادا.
ناوەڕۆک
فیدباکەکانی خوێندکاران
بەزۆری لە زانکۆ و پەیمانگەکان لە هەر ئاستێکدا بێت، بەتایبەتی لەسەر ئاستی خوێندنی باڵا، مامۆستایان لە ڕووی ئەدا و شێواز و بابەتی گرنگی دیکە بۆ وانەوتنەوە هەڵدەسەنگێندرێن. ئەم هەڵسەنگاندنانە ناوبەناو و بەزۆری لە کۆتایی هەر وەرزێکی خوێندندا ئەنجام دەدرێت. فیدباکەکانی خوێندکاران ئەو زانیاریانەن کە لە خوێندکاران کۆکراونەتەوە سەبارەت بە ئەزموونی خوێندنی زانکۆیان. دەتوانێت بە شێوەی زارەکی، نووسراو، یان ئاماژە بێت و لەلایەن لیژنەی دڵنیایی جۆری بەکاردەهێنرێت بۆ باشترکردنی داهاتوو بە بەراورد بەو شتانەی کە ئێستا دەکرێن. ئامانجی فیدباک لە پرۆسەی هەڵسەنگاندن و فێربووندا ئامانجی باشترکردنی ئەدای خوێندکارە. سوودەکانی ئەوەیە کە دەتوانێت متمانەی خوێندکار و حەماسەتی فێربوون باشتر بکات. جگە لەوەش، فیدباکێکی کاریگەر لە ماوەی ساڵی یەکەمی زانکۆدا دەتوانێت یارمەتیدەر بێت لە گواستنەوە بۆ خوێندنی باڵا و ڕەنگە پشتگیری لە مانەوەی خوێندکاران بکات. سوودێکی تر ئەوەیە کە دەتوانن شێوازی فێربوونی باشتر بکەن و جێبەجێی بکەن، وەک باشترکردنی تێبینیەکانیان، دروستکردنی پوختەی باشتر و تەنانەت خوێندنی گروپیش. گرنگە ئاماژە بەوە بکەین کە جۆری جیاوازی فیدباک هەیە. دەتوانرێت بە یارمەتی نەرمەکاڵای فیدباکەکانی خوێندکاران ئەنجام بدرێت. نەرمەکاڵای فیدباکەکانی خوێندکاران فیدباک لە خوێندکاران کۆدەکاتەوە لەسەر لایەنە جیاوازەکانی پەروەردە، لەوانە کوالیتی، پەیوەندی، شێوازی وانەوتنەوە، مامۆستایان، لۆجستیک و هتد.
گەشەپێدانی بەردەوامی ئەکادیمی (CAD)
بۆ دامەزراندنی و جێبەجێکردنی گەشەپێدانی بەردەوامی ئەکادیمی لە زانکۆ و پەیمانگەکان، لیژنە زانستییەکانی بەرنامەیەکی بەهێز دادەنێن. فاکەڵتیەکان ئەم بەرنامەیە جێبەجێ دەکەن و چاودێری دەکرێت لەلایەن لیژنەی زانستییەوە. هەر مامۆستایەکی زانکۆ و ستافی مامۆستایان پێویستە جار جار بەرنامەیەک بۆ سیمینارە ئەکادیمییەکان دابنێت. جگە لەوەش لە سەرەتای وەرزی یەکەمدا مامۆستایان لیستی ناونیشانی سیمینارەکان لە ماڵپەڕی فاکەڵتیەکانیان بڵاودەکەنەوە. بەمەبەستی هاندان و سەردان و ئاڵوگۆڕ و پێشکەشکردنی سیمینار و بەژداریپێکردنیان لەنێوان ئەکادیمیەکانی پەیمانگە جیاوازەکانی هەرێمی کوردستان، خشتەی سیمینارەکان لەنێوان فاکەڵتییە هاوبەشەکاندا بڵاودەکرێتەوە.
پۆرتفۆلیۆی وانەبێژان
- پۆرتفۆلیۆکان نەک تەنها فیدباکەکانی خوێندکاران، بەڵکۆ بەڵگەی دروست لەسەر وانەوتنەوە لە هەموو سەرچاوە جیاوازەکانەوە دابین دەکەن.
- پرۆسەی هەڵبژاردن و ڕێکخستنی ماددە بۆ پۆرتفۆلیۆ دەتوانێت یارمەتی ستافی ئەکادیمی بدات بیر لە ڕێگای باشتر بۆ وانەوتنەوە بکاتەوە.
- پۆرتفۆلیۆ هەنگاوێکە بەرەو دیدێکی گشتی و پیشەییتر بۆ وانەوتنەوە وەک چالاکیەکی زانستی.
- پۆرتفۆلیۆکان دەتوانن بە تێپەڕبوونی کات سەیری گەشەپێدان بکەن، یارمەتی ستافی ئەکادیمی دەدەن کە وانەوتنەوە وەک پرۆسەیەکی بەردەوامی لێکۆڵینەوە، تاقیکردنەوە و بیرکردنەوە ببینن.
- پۆرتفۆلیۆی وانەوتنەوە بەڵگەی تەواوی ژیانی مامۆستایی ستافی ئەکادیمی دەگرێتەوە، بە پێچەوانەی پۆرتفۆلیۆی کۆرسەکان کە بەڵگەی پەیوەست بە یەک کۆرسەوە دەگرێتەوە.
پەرەپێدانی مەنهەج
پەرەپێدانی مەنهەج بریتییە لە پرۆسەی فرە هەنگاوی دروستکردن و باشترکردنی کۆرسێک کە لە زانکۆ دەوترێتەوە. لە کاتێکدا وردەکارییەکانی پرۆسەکە لە دامەزراوەیەکەوە بۆ دامەزراوەیەکی تر دەگۆڕێت، چوارچێوەی فراوان قۆناغەکانی شیکاری، بیناسازی، جێبەجێکردن و هەڵسەنگاندن لەخۆدەگرێت. زۆرجار مەنهەجەکان لە ئاستی ناوخۆیی یان نیشتمانیدا پەرەپێدەدرێن بۆ بەدەستهێنانی دەرئەنجامی فێربوونی ستاندارد لە سەرانسەری دامەزراوە جیاوازەکاندا. لە کاتێکدا لە ئاستی کۆلێژدا، ڕەنگە ڕاهێنەران نەرمی زیاتریان هەبێت بۆ پەرەپێدانی مەنهەجەکان. بە هەر دوو ڕێگاکە، تاک یان گروپ بەرپرسیارە لە پلاندانان بۆ خولێک (و هەڵبژاردنی ماددە بەهێزەکانی کۆرسی هاوتا) کە بە شێوەیەکی کاریگەر ئامانجە پەروەردەییەکان بەدی بهێنێت و هاوتایە لەگەڵ پێداویستییەکانی خوێندکار. بە شێوەیەکی نمونەیی پرۆسەی پەرەپێدانی مەنهەج باشترکردنی بەردەوام بێت. پلانەکانی فێرکردن پێویستە زۆرجار پێداچوونەوەیان بۆ بکرێت، هەموار بکرێتەوە و نوێ بکرێتەوە لەگەڵ سەرهەڵدانی پێویستی نوێ و جیاواز. ڕەنگە کاتێک دۆزینەوەکان لە بواری بابەتێکدا ڕوودەدات گۆڕانکاری پێویست بێت، وەک باشتربوون لە باشترین پراکتیزەکانی فێرکردندا، یان گۆڕانکاری لە پێشکەشکردنی کۆرسەکاندا، وەکو وەرچەرخان بۆ وانەوتنەوە لە دوورەوە.
هەنگاوەکانی پەرەپێدانی مەنهەج چین؟
بەپێی ئەو ڕێبازەی کە ئەنجام دەدرێت، پەرەپێدانی مەنهەج دەتوانێت چەندین هەنگاوی جیاوازی هەبێت. بەگشتی قۆناغەکانی پەرەپێدانی مەنهەج دەکەونە چوارچێوەیەکی دیار و هاوشێوەی زۆرێک لە ڕێبازەکانی دیزاینی فێرکاری هەیە. هەر پرۆسەیەک لەمانەی خوارەوە پێکدێت:
- شیکاری
- ديزاين
- هەڵبژاردن
- پێکهاتن
- پێداچوونەوە
چاودێری ساڵانەی خولەکان (ACM)
- کارەکانی چاودێری ساڵانەی خولەکان بۆ باشترکردنی ڕەزامەندی و دەرئەنجامەکانی خوێندکاران پەرەپێدەدرێن و دەبێت لەگەڵ چوارچێوەی کوالیتی و ستانداردەکانی فێربوون و فێرکردنی زانکۆدا بگونجێت. تیمی کوالیتی و ستانداردە ئەکادیمییەکان پشتگیری لە پرۆسەی چاودێری ساڵانەی خولەکان دەکات.
- چاودێریکردنی ساڵانەی خولەکان سەرپەرشتی فێربوونی کوالیتی بەردەوام و ستراتیژییەکانی باشترکردنی وانەوتنەوە لە ناو کۆرس و/یان کۆلێژی پەیوەندیداردا دەکات. بۆ خولەکانی خەڵاتی خوێندنی باڵا و خولی بێ خەڵات بەگشتی لە مانگی ئاب/ئەیلول دەست پێدەکات، لەگەڵ ئاگادارکردنەوە کە دەخرێتە بەردەم بەڕێوبەری خولی چاودێری ساڵانەی خولەکان.
- تیمی کۆرسی چاودێری ساڵانەی خولەکان پێداچوونەوە بە داتای چۆنایەتی و چەندایەتی دەکات کە ساڵانە کارە تایبەتەکانی چاودێری ساڵانەی خولەکان بۆ هەر کۆرسێک دەستنیشان دەکەن.
باری کاری خوێندکاران
باری کار ئەو کاتە دەخەمڵێنێت کە خوێندکار بە شێوەیەکی گشتی پێویستی پێیەتی بۆ تەواوکردنی هەموو چالاکییەکانی فێربوون وەک وانە، سیمینار، پڕۆژە، کاری پراکتیکی و جێگیرکردنی کار. زۆرجار هاوتابوونی باری کاری تەواوکاتی ساڵی خوێندن بە ٦٠ کرێدت بە بڕگە یاساییە نیشتمانییەکان فەرمی دەکرێت. لە زۆربەی حاڵەتەکاندا باری کار ١٥٠٠ کاتژمێرە بۆ ساڵێکی خوێندن، واتە یەک کرێدت هاوتایە لەگەڵ ٢٥ کاتژمێر کارکردن.
چۆن کاتژمێرەکانی باری کار حیساب بکەین ؟
بۆ ئەوەی دڵنیابن کە خوێندکارانی کاتێکی پێویستیان هەیە بۆ فێربوون، گرنگە هەموو چالاکییەکانی پەیوەست بە خولەکە بخەنە لیستی زانیارییەکانەوە. بەڕێوەبەری کۆرسەکە پێویستە بیرۆکەیەکی هەبێت لەسەر ئەو کاتەی کە پێویستە بۆ تەواوکردنی هەر چالاکیەکی فێربوون. جگە لەوەش تەرخانکردنی کات بۆ خوێندنەوەی مەنهەج و ئامادەکاری تاقیکردنەوە و کات بۆ وانە و سیمینار و تاقیگە و هتد، لە کاتی هەژمارکردنی باری کاردا لەبەرچاو بگیرێت. بۆیە گرنگە هەر چالاکیەک کاتێکی پێویستی بۆ فێربوونی قووڵ و کاریگەر لەخۆبگرێت کە فێرخوازەکان کاتیان هەبێت بۆ تێگەیشتن لە بنەما بنەڕەتییەکان، تێکەڵکردنی فێربوونەکە لەگەڵ زانیارییە بەدەست هێنراوەکانی پێشتر و هەبوونی دیدێکی گشتگیر بۆ بابەتەکە. بەڵام کاتێکی کەم بۆ چالاکییەکان ڕەنگە ببێتە هۆی فێربوونی ڕووکەش، کە خوێندکاران تەنها کاتیان هەیە بۆ لەبیرکردنی ڕاستییەکان و داتاکان و کەمترین شت کە پێویستە بۆ هەڵسەنگاندنێک بەرهەمبهێننەوە. کاتژمێرەکانی باری کار بە چەسپاندنی ژمارەی کرێدیتی هەر مۆدیولێک بە ٢٥ حیسابی بۆ دەکرێت، چونکە یەک کرێدت یەکسانە بە ٢٥ کاتژمێر خوێندن.
نموونە
باری کار ئەو کاتە دەخەمڵێنێت کە خوێندکار بە شێوەیەکی گشتی پێویستی پێیەتی بۆ تەواوکردنی هەموو چالاکییەکانی فێربوون وەک وانە، سیمینار، پڕۆژە، کاری پراکتیکی و جێگیرکردنی کار. زۆرجار هاوتابوونی باری کاری تەواوکاتی ساڵی خوێندن بە ٦٠ کرێدت بە بڕگە یاساییە نیشتمانییەکان فەرمی دەکرێت. لە زۆربەی حاڵەتەکاندا باری کار ١٥٠٠ کاتژمێرە بۆ ساڵێکی خوێندن، واتە یەک کرێدت هاوتایە لەگەڵ ٢٥ کاتژمێر کارکردن.
بەڕێوەبەرایەتی پرۆگرامەکانی خوێندن و دڵنیایی جۆری
بەڕێوەبەر: م. شارا ساڵح عەلی
ناونیشان: سەرۆکایەتی زانکۆی پۆلیتەکنیکی سلێمانی نهۆمی ٣/ شەقامی ورمێ ٣٢٧/٧٦، قڕگە، سلێمانی، کوردستان، عێراق
P.O. بۆکس: 70-236
ئیمەیڵ: qa-curriculum@spu.edu.iq